W dniu 16 września 2022 r. w ZSM-E odbyły się prelekcje dotyczące wydarzeń związanych ze zbrojną napaścią Sowietów na Polskę. Prelegentem był pan Jakub Sidor z Olsztyńskiej Delegatury Instytutu Pamięci Narodowej. W spotkaniach wzięli uczniowie naszej szkoły.
Organizatorzy: Zespół Nauczycieli Przedmiotów Humanistycznych, Regina Dawidczyk
Rys historyczny:
17 września 1939 r. o godzinie 4.00 rano wojska dwóch Frontów: Białoruskiego i Ukraińskiego Armii Czerwonej, w sile miliona żołnierzy, przekroczyły granice Rzeczypospolitej.
Przystępując do działań wojennych Związek Radziecki pogwałcił polsko – radziecki pakt o nieagresji, którego ważność upływała 31 grudnia 1945 r.
W operacji uczestniczyło 7 armii, 1 samodzielny korpus piechoty i 1 grupa konno-zmechanizowana. Łącznie przeciwko Polsce użyto 30 dywizji piechoty, 12 brygad zmotoryzowanych i 10 dywizji kawalerii, czyli do uderzenia na Polskę przeznaczono ok. 630 tys. żołnierzy, 4700 czołgów (więcej niż mieli Niemcy) i 3300 samolotów.
Przekraczające 17 września granicę Polski wojska radzieckie napotkały opór jednostek Korpusu Ochrony Pogranicza i innych oddziałów ochraniających granicę wschodnią naszej ojczyzny.
Działaniom Armii Czerwonej w Polsce towarzyszyły od samego początku niewiarygodne i okrutne zbrodnie wojenne. W Grodnie wymordowano 130 uczniów i podchorążych broniących miasta. Ten sam los spotkał generała Józefa Olszynę – Wilczyńskiego i towarzyszących mu oficerów. Podobne wydarzenia miały miejsce na całym froncie polsko – radzieckim. Ginęli nie tylko oficerowie – mordowano policjantów, ziemian, sędziów, urzędników państwowych, nauczycieli.
Jeśli chodzi o bilans agresji z 17 września to oblicza się, że Armia Czerwona wzięła do niewoli 250 tys. polskich żołnierzy, w tym ok. 18 tys. oficerów. Ok. 7 tys. żołnierzy poległo lub zginęło już po wzięciu do niewoli. W starciach zginęło ok. 3 tysięcy żołnierzy, ok. 10 tys. było rannych.
Dalszymi konsekwencjami agresji ZSRR na Polskę były masowe represje wobec Polaków i obywateli polskich przebywających na wschodnich terenach Rzeczypospolitej Polskiej, grabież polskiego majątku narodowego i dóbr prywatnych – w głąb ZSRR wywożono sprzęt produkcyjny i dokumentację z zakładów przemysłowych, lokomotywy, wagony, samochody oraz inwentarz żywy i martwy. Obrabowano polskie muzea, biblioteki oraz archiwa i prywatne zbiory dzieł sztuki.
